Mumie pawianów zdradzą nam, gdzie leżał Punt?

Terminem Punt starożytni Egipcjanie określali krainę leżącą gdzieś nad Morzem Czerwonym. Jej dokładna lokalizacja nie jest znana. Badacze najczęściej wskazują na współczesną Erytreę, ale mogła to być również Somalia, a nawet Jemen. Możliwe też, że Punt nie był dokładnie zdefiniowany i nazwa ta obejmowała wszystkie wymienione obszary.

Kraina Punt na płaskorzeźbie w świątyni królowej Hatszepsut w Deir el-Bahari. Zdjęcie na licencji Creative Commons. Autor: Hans Bernhard.

Być może nazwa Punt byłaby dziś kompletnie nieznana, gdyby nie wielka wyprawa do tej krainy, którą Egipcjanie zorganizowali za panowania królowej Hatszepsut. Wysłani przez królową żeglarze przywieźli cenne gatunki drewna (np. heban), aromatyczne żywice, drewno kadzidlane, kość słoniową, złoto, proszek antymonowy, charty, skóry leopardów oraz małpy. i być może ten ostatni „towar” zdradzi nam miejsce, do którego dotarli egipscy żeglarze.

Taką nadzieję ma zespół naukowców, który chce zbadać mumie dwóch pawianów sprzed około 3 tys. lat. Badacze liczą, że zachowane w ciałach zwierząt izotopy zdradzą miejsce ich pochodzenia.

W skład zespołu wchodzą Nathaniel Dominy z Uniwersytetu Kalifornia w Santa Cruz i prof. Salima Ikram z Uniwersytetu Amerykańskiego w Kairze.

Na pierwszy ogień pójdą włosy pawianów. Badacze będą analizować zawarte w nich izotopy tlenu. Porównanie z izotopami z włosów współczesnych pawianów z różnych rejonów wschodniej Afryki może zdradzić miejsce, z którego te zwierzęta przybyły do Egiptu. Jednak jeśli zwierzęta dość długo żyły w Egipcie, to włosy dostarczą jedynie danych z egipskiego okresu życia pawianów. Dlatego w drugim etapie naukowcy planują pobrać próbki z kości zmumifikowanych pawianów. Jednak nawet wtedy nie ma pewności, że badania pozwolą precyzyjnie ustalić miejsce pochodzenia małp. Różnice w izotopach z różnych rejonów mogą bowiem być zbyt małe.

Na podstawie Heritage Key.

Przeczytaj o wynikach badania włosów pawianów.

Warto obejrzeć też poniższy film z Heritage Key, w którym prof. Salima Ikram opowiada o mumifikacji zwierząt. Pokazano w nim również wiele niesamowicie wyglądających mumii.

~ - autor: Wojciech Pastuszka w dniu 15.04.2010.

Komentarzy 15 to “Mumie pawianów zdradzą nam, gdzie leżał Punt?”

  1. Ta drabina na obrazku prowadzi do domu do którego wchodzi się przez dach? Podobne budynki zdaje się były w Çatal Höyük, jeśli dobrze kojarzę. Tylko tutaj widzę jeszcze jakąś kopułę.

    • Wyraźnie owa drabina prowadzi ku wejściu kopulastego budynku (szałasu) na palach – pospolitego sposobu budowania na terenach zalewowych.

    • Jest to raczej identyfikowane jako prosty dom (szałas) na palach.

      • No ładnie, a u nas nie wiedzą, że woda potrafi zalewać.
        Swoją drogą dałem się zmylić tym kilku liniom.
        Dzięki za rozjasnienie.

  2. tyle że Catal Hoyuk jest niecob starsze takjakoś kilka tysi lat…

  3. No proszę, a myślałem że to jakaś mityczna kraina, podobnie jak wyspy Atlantyda, Mu i Lemuria ;)

    • Therion nie tylko o mitach śpiewa ;) A Lemurię wolę w wykonaniu wspaniałej Lori Lewis. Na żywo z Warszawy.

      • wiem, wiem; akurat tematu ‚kraina Punt’ nie zgłębiałem, to tylko takie przypuszczenie było, bazujące na zamiłowaniu okultystów itp. do mitycznych i ‚bajkowych’ krain, np. Lemuria wymyślona bodajże przez jakiegoś XIX/XX w. teozofa – u Stoczkowskiego w „Ludzie, bogowie i przybysze z kosmosu” coś było na ten temat, ale czytałem dawno temu i mogłem coś pomylić) ;)

  4. Prof.Salima wygląda jak osoby z portretów z Fajum;)

    • A niektórzy mówią, że nie ma już przedstawicieli reprezentujących czyste typy rasowe.

  5. Niesamowite, jak rozwoj techniki pozwala na nowe poziomy badan znanych artefaktow.
    Za 100 lat powtorza zapewne badania, ustalajac na podstwaie mikroelementow sklad diety w okresie dziecinstwa zmumifikowanych osobnikow .

    Najwazniejsze jest to, ze rozne badania pionierskie po jakims czasie zostaja udoskonalone, spopularyzowane i ustandaryzowane oraz sprowadzone do niskiego poziomu kosztow, umozliwiajac wlacznie ich do standardow dostepnych dla przecietnego badacza.

  6. Coraz mniejsze okruszki po zniszczeniach poprzednich pokoleń badaczy, coraz więcej mówią.

  7. jesli mumie pawianow sa w dosc dobrym stanie to mozna ustalic pokrewienstwo pawianow z populacjami zamieszkujacymi rozne regiony Afryki przy pomocy analizy DNA , nawet ustalenie pokrewienstwa z obecnie zyjacymi pawianami bedzie informatywne. Jednak skad wiadomo ze Punt to jedna konkretna „kraina” ? wyprawa mogla spentrowac – i zabrac towary – i z okolis Etiopii i z Pol. Arabskiego ( sa blisko) i jeszcze poplynac na poludnie … by w koncu wrocic ….

  8. […] Punt najpewniej był w Erytrei Zaledwie dwa tygodnie temu pisałem o badaniach mumii pawianów, które mogą ujawnić, gdzie leżała kraina Punt będąca celem morskich wypraw Egipcjan po egzotyczne towary, w tym żywe małpy. (czytaj: Mumie pawianów zdradzą nam, gdzie leżał Punt?) […]

Dodaj komentarz