Naukowcy skasowali jeden gatunek człowieka
Czaszka znaleziona w 1994 r. w pobliżu miejscowości Ceprano niedaleko Rzymu stanowiła dla badaczy sporą zagwozdkę, gdyż nie za bardzo pasowała do znanych gatunków ludzi. Uznano ją więc za pozostałość po kolejnym gatunku – Homo cepranensis. Najnowsze badania wykazały jednak, że należy ją przypisać Homo heidelbergensis. Tym samym Homo cepranensis przejdzie do historii nauki, chyba że ktoś stanie w jego obronie.
Czaszka z Ceprano w trzech rzutach. Zdjęcie na licencji Creative Commons. © 2011 Mounier et al. PLoS One
Jednak kasacja jednego gatunku człowieka nie jest jedynym ciekawym elementem badań trójki włoskich badaczy. Ich zdaniem czaszka z Ceprano wzmacnia hipotezę, że ostatnim wspólnym przodkiem Homo sapiens i neandertalczyków był Homo heidelbergensis.
Włoscy naukowcy porównali czaszkę z Ceprano z 41 innymi kopalnymi szczątkami z Afryki i Eurazji pochodzącymi z okresu od 1,8 mln lat do 12 tys. lat, a także z 18 Homo sapiens z neolitu i 50 współczesnymi. Analizując 50 cech morfologicznych naukowcy łączyli kości w grupy o największym podobieństwie.
Czaszka z Ceprano w wielu wypadkach tworzyła wspólną grupę ze szczątkami identyfikowanymi jako Homo heidelbergensis. Wykazała ona szczególnie wiele istotnych podobieństw ze szczątkami z Europy z okresu 780-126 tys. lat temu. Miała też sporo podobieństw do niektórych szczątków z Afryki. Na tej podstawie badacze uznali, że Homo heidelbergensis zamieszkiwali rozległe tereny Afryki i Eurazji i najwyraźniej dali początek zarówno Homo sapiens, jak i neandertalczykom.
Discovery News poprosiło kilku naukowców o opinię na temat opublikowanych w PLoS One badań i wniosków włoskich badaczy. Komentatorzy uznali, że zaprezentowana hipoteza jest bardzo prawdopodobna. Nie ukrywali jednak, że potrzebne są dalsze badania, by móc uznać kwestię ostatniego wspólnego przodka nas i neandertalczyków za rozstrzygniętą.
Ta ostrożność jest w pełni zrozumiała. Już wiele razy nowe odkrycia i analizy burzyły zbyt pospiesznie rysowane drzewo genealogiczne człowieka. Co chwilę okazuje się, że rzeczywistość jest bardziej pokręcona, niż to sobie wyobrażano kilkadziesiąt lat temu.
Mounier, A., Condemi, S., & Manzi, G. (2011). The Stem Species of Our Species: A Place for the Archaic Human Cranium from Ceprano, Italy PLoS ONE, 6 (4) DOI: 10.1371/journal.pone.0018821
Archeowieści 
W każdym razie istnieje nadzieja, ze nie będzie już nam wychodził nowy hominid z każdego nowego stanowiska.