Cenne znaleziska warszawskich archeologów podczas badania Morza Czarnego
Skupisko amfor i pitosów, kotwice z VII-IX wieku oraz kilka potencjalnych miejsc, w których mogą się znajdować wraki, odkryli archeolodzy z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego podczas zeszłorocznych badań podwodnych u południowych wybrzeżu Krymu.
– Morze Czarne przez Starożytnych nazywane Morzem Niegościnnym powoli odsłania nam swoje skarby. Dzięki coraz większemu doświadczeniu w obrębie tego akwenu, profesjonalnym urządzeniom do poszukiwań i eksploracji udaje nam się uzyskać coraz lepsze wyniki badań – informuje kierowniczka badań Magda Nowakowska.
Prace skupiły się we wschodniej, skrajnej części Zatoki Karasan, przy skałach Małe Adalary. Na niewielkiej głębokości 6-10 m pomiędzy kamieniami zlokalizowano wiele fragmentów naczyń, m.in. amfor i pitosów zgromadzone na ok. 150 m2.
– Wśród nich wyróżniliśmy powszechnie występujące od IX wieku na tych terenach amfory typu czarnomorskiego oraz starsze fragmenty typu carrots datowane na VII-IX wiek. Tak duże nagromadzenie ceramiki w jednym miejscu może być efektem naniesienia przez fale i prądy morskie rozbitych naczyń pochodzących z zatopionego statku – mówi archeolog.
W tegorocznym sezonie oprócz prac eksploracyjnych prowadzono również systematyczne poszukiwania za pomocą sonaru bocznego oraz echosondy.
– Przeszukaliśmy obszar całej zatoki Karsan do głębokości ok. 50 metrów oraz wody wokół przylądka Aju-Dah, będącego w przeszłości ważnym punktem nawigacyjnym – relacjonuje Nowakowska. – Zarejestrowaliśmy kilka anomalii dennych na głębokościach powyżej 40 metrów, które mogą wskazywać na zaleganie w tych miejscach wraków – dodaje.
W rejonie przylądka Aju-Dah badacze zlokalizowali trzy starożytne kotwice, z czego dwie o charakterystycznej T-kształtnej budowie można datować na VII-IX w.
W 2010 roku w pracach badawczych wzięli udział adepci Kursu Specjalistycznego Archeologii Podwodnej, realizowanego przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego w ramach projektu „Archeologia podwodna – rozszerzenie i wzbogacenie oferty edukacyjnej uczelni i potencjału kadr Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego”, prowadzonych w latach 2010-2011 w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Inicjatywa jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Polsko-ukraińskie przedsięwzięcie Crimea Project – Underwater Expedition jest realizowane od 2007 roku. Celem jest odkrywanie, eksploracja oraz ochrona przed zniszczeniem i rabunkiem wraków, kotwicowisk i innych stanowisk podwodnych położonych u południowych wybrzeży Krymu.
W ciągu trzech ostatnich sezonów prace badawcze skupiły się głównie na weryfikacji oraz poszukiwaniu nowych stanowisk w zatoce Karasan – od przylądka Aju-Dah po niewielki przylądek Mys Plaka i skały Małe Adalary zamykające zatokę od strony wschodniej.
W wyniku badań zweryfikowano informacje o trzech wrakach antycznych publikowane przez badaczy ukraińskich oraz zlokalizowano nowe stanowiska podwodne. Od trzech lat prace badawcze wspiera Warszawski Klub Płetwonurków oraz Muzeum Nurkowania.
Artykuł pochodzi z serwisu Nauka w Polsce.
Znowu te pitosy i amfory. Polska specjalność, czy co?
Zapewne tez woleliby znalezc diademy, naszyjniki, miecze i pancerze, ale ich woda cos naniesc nie chciala.